نان یکی از مجرمان اصلی چاقی در ایران و سراسر دنیاست. عده زیادی عامل اصلی چاقی خود را مصرف نان می دانند. در بسیاری از رژیم های لاغری توصیه های اکید بر مصرف نکردن یا کنترل شدید مصرف آن می شود.
وجود تنوع زیاد این ماده غذایی به همراه توصیف های متنوع درباره تاثیر آن بر چاقی سبب شده است که هم نخوردن نان غیرممکن باشد و هم ترس و نگرانی از خوردن نان افزایش پیدا کند.
ضرورت اصلاح افکار
در لاغری با ذهن تاکید می شود که آنچه باعث ایجاد احساس و انتظار چاقی می شود مصرف ماده غذایی نیست بلکه شرح و توصیف هایی که درباره مواد غذایی وارد ذهن خود می کنیم علت اصلی چاقی جسم می باشد.
با پیشرفت تکنولوژی و سیستم توزیع مواد غذایی عرضه نان تنوع بسیار زیادی پیدا کرده است و ساده تر از قبل در دسترس عموم قرار می گیرد.
از طرفی با افزایش رو به رشد چاقی در ایران و جهان و گسترش شبکه های اطلاع رسانی به طریق گوناگون اطلاعات و آگاهی های به ظاهر مفید و پیشگیری کننده درباره انواع مواد غذایی به ویژه نان منتشر می شود که نه تنها موجب پیشگیری از مصرف آن و کاهش نرخ چاقی نمی شود بلکه با ایجاد ترس و نگرانی بیشتر در ذهن افراد موجب بالا بردن انتظار چاقی در افرادی می شود که از این مواد غذایی مصرف می کنند.
از طرفی تولیدکنندگان و عرضه کنندگان مواد غذایی از طریق رسانه ها افراد را تشویق به انتخاب و مصرف بیشتر می کنند و از طرفی دیگر عده ای از طریق رسانه ها اطلاعات نگران کننده درباره مصرف مواد غذایی مختلف منتشر می کنند.
ترکیب شدن تشویق به مصرف کردن مواد غذایی با افزایش ترس و نگرانی از مصرف آنها به سادگی باعث افزایش روزافزون نرخ چاقی خواهد شد.
بنابراین اگر رویای لاغر شدن دارید باید اطلاعات وارد شده به ذهن خود را بررسی و تحلیل کرده و آنچه موجب ترس و نگرانی و همچنین تشویق و ترغیب به مصرف می شود را اصلاح کنید تا به شکل خودبخودی لاغر شدن دائمی را تجربه کنید.
نظرسنجی درباره نان
نگرش و عملکرد شما در رابطه با نان چیست؟!
نان چیست
نان یک غذای اصلی است که از خمیر آرد (معمولاً گندم) و آب تهیه می شود و به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در معرض حرارت قرار داده شده و پخته می شود.
طریقه تهیه این ماده غذایی در طول تاریخ در سراسر جهان گسترش یافته و بخش مهمی از غذای مصرفی مردم در کشورها و فرهنگ های مختلف می باشد.
نان یکی از قدیمی ترین غذاهای ساخت بشر است که از آغاز کشاورزی اهمیت زیادی داشته است و نقش اساسی هم در آیین های مذهبی و هم در فرهنگ کشورها ایفا می کند. نان ممکن است توسط میکروب های طبیعی (مانند خمیر ترش)، مواد شیمیایی (مانند جوش شیرین)، مخمرهای تولید شده در صنعت، یا هوادهی با فشار بالا خمیر شود، که حباب های گازی را ایجاد می کند که باعث می شود نان پف می کند.
در بسیاری از کشورها، به روش های صنعتی با استفاده از مواد افزودنی برای بهبود طعم، بافت، رنگ، ماندگاری، تغذیه و سهولت تولید و عرضه می شود.
قدیمیترین شواهد نانوایی مربوط به بیش از پانزده هزار سال در صحرای شمال شرقی اردن یافت شده است. در حدود ده هزار سال قبل از میلاد مسیح، با طلوع عصر نوسنگی و گسترش کشاورزی، غلات، پایه اصلی تهیه نان شدند.
هاگ های مخمر در همه جا وجود دارند، از جمله روی سطح دانه های غلات، بنابراین هر دانه غلاتی که به آرد و سپس خمیر تبدیل شود به شکل خودبخودی می تواند باعث ایجاد تخمیر و پف کردن خمیر شود.
فرایند تخمیر و عمل آوری خمیر نان در طی تاریخ در کشورهای مختلف تغییرات زیادی پیدا کرد و در نهایت در سال ۱۹۶۱ با استفاده از دستگاه های مکانیکی در تولید خمیر و از طریق هم زدن زیاد دوره تخمیر و زمان صرف شده برای تولید آن کاهش چشمگیری پیدا کرد و اکنون در سراسر جهان در کارخانه های بزرگ از این روش برای تولید سریع و با هزینه کم تر برای تولید استفاده می کنند.
گستردگی در جهان
نان غذای اصلی مردم خاورمیانه، آسیای مرکزی، شمال آفریقا، اروپا و در فرهنگهای اروپایی مانند آمریکا، استرالیا و آفریقای جنوبی است. این برخلاف بخشهایی از جنوب و شرق آسیا است که در آن برنج یا رشته فرنگی اصلیترین غذا محسوب می شود.
گندم به دلیل سطح بالای گلوتن که به خمیر حالت اسفتجی و کشسانی می بخشد رایج ترین غله برای تهیه نان می باشد که بیشترین سهم را در تامین غذای جهان به شکل های مختلف دارد. ذرت، جو، برنج و برخی دیگر از غلات نیز برای تهیه آرد و پخت نان مورد استفاده قرار می گیرند که به نسبت استفاده از گندم مقدار آن بسیار کمتر است.
انواع تولید شده به صورت صنعتی معمولاً به دلیل کوتاه بودن زمان تخمیر که اغلب فقط یک ساعت است دارای نسبت بالایی از کربوهیدرات هایی است که باعث ایجاد نفخ می شود. در حالی که در روش سنتی، خمیر برای چند ساعت استراحت داده می شود و افزایش زمان باعث تجزیه کربوهیدرات های غیرقابل هضم می شود.
نکته جالب توجه اینکه تفاوت زیادی بین دانه های استفاده شده برای تهیه نان نیست بلکه بیشتر از نوع دانه زمانی که به خمیر استراحت داده می شود مهم است که اگر حدود ۴ ساعت باشد بیشتر کروبوهیدرات هایی که عامل ناراحتی هستند تجزیه می شوند.
مواد ضروری و مفید
وجود مواد مفید و ضروری زیاد سبب شده تا این ماده غذایی بعنوان یکی از منابع اصلی تامین غذای مورد نیاز در ایران و بسیاری از کشورها شناخته شود.
فیبر، پروتئین، چربی و کربوهیدارت از عناصر اصلی تشکیل دهنده نان هستند. به همین دلیل با مصرف روزانه آن می توان بخش عمده ای از نیازهای بدن خود را تامین کنیم.
این ماده غذایی را مانند یک منبع فشرده انرژی در نظر بگیرید که علاوه بر عناصر ذکر شده حاوی ریز مغذی های فراوان و مواد معدنی مانند آهن، کلسیم و روی می باشد از این رو فواید مصرف نان برای سلامتی بسیار زیاد می باشد.
نکته حائز اهمیت این است که برای رسیدن به بالاترین حد از مزیا باید به هنگام تهیه آرد از گندم کمترین میزان تصفیه و خالص سازی و هنگان تهیه خمیر بیشترین زمان و فرایند تخمیر انجام شود. در این صورت می توانید بالاترین سود و مزایا را از مصرف نان دریافت کنید.
۱- فیبر
فیبر موجود در خمیر تهیه شده از آرد گندم از نوع نامحلول و در خمیر تهیه شده از آرد جو از نوع محلول است.
به طور کلی فیبر توانایی تنظیم کلسترول خون را دارد. همچنین باعث افزایش قدرت تمرکز و تقویت ماهیچه های روده می شود. هرچه میزان فیبر در آرد مصرفی بیشتر باشد عملکرد دستگاه گوارش و حرکت مواد غذایی در روده راحت تر خواهد بود.
۲- پروتئین
مقادیر قابل توجهی از پروتئین در این ماده خوراکی وجود دارد به طوری که با مصرف مرتب و روزانه نان می توانید ۴۵٪ از نیاز بدن خود به پروتئین را برطرف کنید.
نکته حائز اهمیت اینکه هر چقدر میزان سبوس در آرد مصرفی بیشتر باشد میزان پروتئین دریافتی از آن بیشتر می شود.
۳- چربی
چربی یکی دیگر از مواد مفید و ضروری موجود در نان است. هرچقدر میزان سبوس گندم در تهیه آرد گندم بیشتر باشد میزان چربی خمیر تولید شده نیز افزایش پیدا می کند.
چربی موجود در آرد گندم بسیار ملین و حاوی ویتامین E می باشد. در تهیه نان های صنعتی به منظور ارتقاء سطح کیفی از روغن های امگا ۳ با هدف بهبود ارزش غذایی در زمان پخت استفاده می شود اما اگر از آرد دارای سبوس به مقدار مناسب و به روش سنتی برای تهیه خمیر استفاده شود میزان چربی موجود در دانه گندم برای تهیه نان با ارزش غذایی بالا کافی می باشد.
۴- کربوهیدرات
مصرف کربوهیدارت به تنهایی باعث افزایش ناگهانی قند خون شده و چندان برای بدن مفید نیست به همین دلیل بسیاری مصرف نان را به دلیل داشتن کربوهیدرات بالا در تعارض با سلامتی و مخصوصا تناسب اندام می دانند و آن را عامل اصلی چاقی در افراد معرفی می کنند.
نکته جالب توجه اینکه کربوهیدرات موجود در آرد گندم به دلیل همراهی با فیبر بالا که اولین ماده سودمند موجود در گندم معرفی شد می تواند بسیار سودمند باشد، زیرا فیبر موجود در آرد گندم فرایند جذب کربوهیدرات را کاهش می دهد و مضرات آن را حذف می کند.
بنابراین مصرف نان علاوه بر تامین انرژی مورد نیاز بدن می تواند به تنظیم قند خون نیز کمک کند. بنابراین برای بهبود عملکرد بدن مصرف مقدار مشخص از نان های حاوی سبوس توصیه می شود.
۵- ویتامین
ویتامین B1 (تیامین)، ویتامین B3 (نیاسین)، ویتامین E، ویتامین B2 موجود در آرد گندم به تقویت ماهیچههای روده، بهبود عملکرد ماهیچه ها، افزایش قدرت تمرکز و همچنین شادابی و نشاط افراد کمک میکنند.
با وجود آنکه در حین آسیاب و در زمان پخت ممکن است، بخش عمدهای از این ویتامینها از دست برود و تغییراتی در بافت و خواص آن ایجاد شود، اما نان همچنان یکی از ارزشمندترین مواد خوراکی موجود محسوب میگردد. به گونهای که حتی نانهای تهیهشده با آرد سفید نیز بهمراتب دارای ارزش غذایی هستند.
۶- مواد معدنی
این ماده خوراکی سرشار از مواد معدنی است که نقش بسزایی در سلامتی و عملکرد سیستم بدن انسان اعمال می کنند.
آهن موجود در آرد گندم باعث بهبود فرایند خون سازی و اکسیژن رسانی بهتر به بافت های بدن می شود.
کلسیم موجود در آرد گندم سبوس دار باعث بهبود بافت استخوانی و اسکلت بدن می شود.
ماده معدنی روی موجود در نان باعث بهبود عملکرد قلب و آماده به کار نگه داشتن سیستم ایمنی بدن می شود.
منیزیم موجود در آرد گندم باعث بهبود فرایند استخوان سازی می شود.
فسفر موجود در آرد گندم باعث تقویت استخوان ها، مغز و سیستم اعصاب و بهبود جذب کلسیم می شود.
پتاسیم موجود در نان باعث بهبود عملکرد گلبول های قرمز و جلوگیری از آسیب به آنها می شود.
فلوئور موجود در آرد گندم باعث تقویت مینای دندان می شود.
۷- ریزمغذی ها
بخش عمدهای از فواید و خواص آرد گندم مربوط به ریزمغذیهای موجود در آن می باشد. از این ریز مغزیها میتوان به:
گلوتن بعنوان عنصر سازنده ساختمان بدن
سیلیس بعنوان استحکامبخش دندانها و استخوانها
فولیک اسید که باعث جلوگیری از نقص نوزادان و بهبود عملکرد سلولهای قرمز و همچنین فرمانها، دیاستازها و آنزیمها اشاره نمود.
این مواد اگر در آرد گندم وجود نداشته باشند، گویی بخش عمدهای از عناصر زنده و حیاتی دانههای گندم به دور ریخته شده و نان ارزشمندی لازم را از دست میدهد.
پرطرفدارترین های ایرانی
نان در سفره غذایی ایرانی جایگاه ویژه ای دارد و یکی از پرمصرف ترین مواد غذایی می باشد. با انواع غذاها مصرف می شود و به همین دلیل افرادی که اضافه وزن دارند و تحت تاثیر مضررات مصرف و تاثیر آن بر چاقی قرار گرفته اند خوردن آن با غذا را یکی از دلایل مهم چاقی خود می دانند.
در بین انواع نان هایی که در مناطق و قومیت های مختلف ایران پخته می شود برخی از آنها از محبوبیت و گستردگی مصرف بیشتری در کشور برخوردار هستند و بیشتر از انواع دیگر نان مصرف می شوند.
۱- سنگک
یکی از قدیمیترین و پرطرفدارترین های ایرانی سنگک است. سنگک با اینکه قدمت زیادی در ایران دارد همچنان از پرطرفدارترین نان های تولید شده در ایران است. سنگک تنها نان سبوس دار ایران شناخته می شود.
سنگکهای اصیل و قدیمی با استفاده از آرد گندم و سبوسدار پخته میشوند اما اینروزها به دلیل تفاوت ذائقه و سلیقه مردم بعضی از نانواییها این نان را با آرد سفید و بدون سبوس هم تولید میکنند.
روش سنتی تهیه آن با استفاده از تنور پر شده از سنگ ریزه می باشد اما با گسترش تکنولوژی در صنعت غذایی امروزه سنگک به صورت ماشینی هم تولید می شود که البته کمتر از سنگک تنوری مورد استقبال قرار گرفته می شود.
سنگک از نظر ظاهری هم با دیگر نانها متفاوت است، اندازه بزرگتری نسبت به نانهای دیگر دارد و پای ثابت غذاهایی مانند کباب، آبگوشت و… است.
۲- لواش
محبوب ترین نان در ایران لواش می باشد که نمونه های مشابه آن در کشورهای ترکیه، ارمنستان و گرجستان با نام های لباش، لاواش و لواش پخته می شود.
ویژگی لواش ضخامت کم آن است که نازک ترین نان در ایران می باشد. ضخامت کم آن باعث سبک بودن و زود هضمی آن می شود و به همین دلیل با اکثر غذاها قابل استفاده است. لواش به خصوص برای صبحانه یکی از بهترین انتخاب ها می باشد.
۳- بربری
بربری هم مانند سنگک طرفداران زیادی دارد و در بیشتر نقاط ایران پخته می شود. به شکل های گرد و بیضی با انواع آرد ستاره، معمولی و حتی آرد جو نیز پخته می شود. ویژگی منحصربفرد آن شکل و ضخامت زیاد آن است.
بربری ضخیم ترین نان ایرانی می باشد که ضخامت آن گاهی بیش از ۳ سانتی متر می باشد.
ضخامت بربری به دلیل پف کردن آن در تنور است. برای این اتفاق به خمیر بربری مخمر و خمیر ترش و در بعضی نانواییها جوش شیرین اضافه میشود و در حرارت ملایم پخته میشود.
مخمر در حرارت ملایم بیشتر عمل میکند و این ویژگی باعث برآمده شدن بربری میشود. پخت هر بربری بیش از ده تا حدود ۱۵ دقیقه زمان می برد. بربری بیشتر در میان اقدام ترک طرفدار زیادی دارد.
۴- تافتون
تافتون از دیگر انواع نان در ایران است که از زمانهای قدیم پخته میشده و تقریبا در تمام دورهها جز نانهای پرطرفدار بوده است. تافتون ضخامتی بیشتر از لواش و کمتر از بربری دارد. برخلاف بربری در تافتون از جوش شیرین استفاده نمیشود به همین دلیل نسبت به بربری سالمتر است و برای افرادی که به مصرف بربری علاقه دارند، جایگزین مناسبی است.
۵- شیرمال
از دیگر خوراکی های مورد علاقه ایرانیان به خصوص در مناسبتهای خاص مانند ماه رمضان میتوان به شیرمال اشاره کرد. نان شیرمال از نظر ظاهری شباهت زیادی به بربری یا نانهای فانتزی دارد اما از نظر طعم و مزه با تمام آنها متفاوت است.
شیرمال با ترکیب شیر و شکر پخته میشود به همین دلیل طعمی شیرین دارد و انتخابی مناسب برای صبحانه یا عصرانه است.
انواع نان محلی در ایران
باتوجه به ارزش و جایگاه نان در فرهنگ ایرانی تقریبا در تمام استانهای کشور ما نانهای محلی متناسب با سلیقه و اقلیم آن استان پخته میشوند. نانهای محلی جز سوغات اصلی هر منطقه هم به شمار میروند و بعضی از آنها به حدی متفاوت و خوشطعم هستند که گردشگران برای تهیه آن ساعتها وقت صرف میکنند.
ویژگی نانهای محلی تهیه آنها با محصولات همان استان است، به عنوان مثال خرما در جنوب کشور یکی از محصولات اصلی است که در تهیه نان خرمایی سیستانی یا دزفولی هم استفاده میشود.
معرفی نان مورد علاقه خود
اکنون که با شگفت های منحصربفرد نان آشنا شدید می توانید برای تکمیل این مطلب درباره نان های محلی منطقه خود یا انواع محلی آن که در سفر به مناطق مختلف کشور مصرف کرده اید شرح دهید تا اطلاعات کامل تری درباره این مادع غذایی خوشمزه کسب کنیم.
مطالعه شگفتی های مواد غذایی به ما کمک میکند تا فرمول های و نگرش های اشتباهی که درباره مواد غذایی در ذهن ما ایجاد شده است را اصلاح کرده و سبب می شود تا نگرش و احساس بهتری از مواد غذایی که مصرف می کنیم داشته باشیم.
نتیجه این تغییر نگرش به شکل های مختلف در افکار و رفتار ما به شکل واضح نمایان می شود.
منتظر خواندن نوشته های شما هستم
همراه همشگی شما: رضا عطارروشن
امتیاز 4.48 از 31 رای
با دیگران به اشتراک بگذارید تا امتیاز بگیرید!
به نام خدا
سلام و درود به همه دوستان متناسبم و استاد عزیزم 🌹🌹
شگفتی های غذای نان 🙏😍
اومدم دکتر اطفال و دخترم رو اوردم دکتر
تا نوبت دخترم بشه گفتم از فرصت استفاده کنم و
بهره ببرم از زمانی که میگذره
تا زمانم به بطالت سپری نشه
تا جایی که وقت بشه و بتونم میام تو سایت مینويسم و نوشته های دوستانم میخونم
خاب الحمدالله که فرصت پیش اومد که بیام و بنویسم از فواید و شگفتی های نان
از بچگی احترام به نون رو در ذهن ما ثبت شده
که نون نعمت خداست و نباید ریخته بشه یا تو دست و پا بریزیم و احترام خاصی براش قائل بودیم
ولی قسمت اصلیش ترس از نان بوده که نان خیلی جاق کننده هس
نان نشاسته ی زیاد داره قند داره باعث چاقی میشه
و هر بار که میخوردم ترس از چاق تر شدن داشتم و حس بعد از خوردنش کاملا چند ساعت بعد از خوردن حس بدی داشتم
و دلیل اصلی چاقی رو برنج و نون میدونستیم
هر بار که حرف از جاقی میشد و تصمیم میگرفتیم که وزنی کم کنیم میگفتن بهمون خب نون و برنج نخورین خیلی وزن کم میکنین
منم باور کرده بودم و باورم به این که اضافه وزنم از برنج و نونه و ما که عادت داشتیم همیشه هر هفته و هر روز برنج درست کنیم و شاید در هفته یکی دو روز نون بود
پس باید انتظار چاقی داشته باشیم
چون برنج و نون جزو وعده های اصلی بوده پس من باید چاق میشدم
چون برنج و نون میخوردم .
پس طبیعی بوده چاق بشم
چون باورم این بوده
هر چه باور کنی همون برات اتفاق میفته
خب مثلا میدیم افراد زیادی برنج و نون حذف میکردن
و خیلی وزن کم میکردن
و بیشتز باورمون میشد که ببین طرف برنج و نون نخورده چقدر وزن کم کرده
پس دیگه دلیل ۱۰۰در صدش همون برنج و نونه هس
و از اونجایی هم که نمیشد برنج و نون حذف کنیم پس منم نمیتونستم وزن کم کنم
به لطف خدای مهربان به این مسیر هدایت شدم و آگاهی های لازم در جهت ادامه زندگیم دریافت میکنم
و بدون استرس و با عشق نان و برنج میخورم
چون ما برای ادامه زندگیمون نیاز به مواد خوراکی داریم
و نان و برنج و بقیه مواد غذایی برای سلامتی ما آفریده شدن و سرشار از کلی ویتامین و کلسیم و پروتئین و هزاران چیزهای مفید هستش که برای ما آفریده شدن
استاد خدا قوت به شما که این آگاهی ها رو در اختیار ما میزارین
و بدون استرس و راحت غذا میخورم
تمام نعمت های خداوند برای نیاز بدن ما آفریده شدن و برای سلامتی ما مفید هستن
اگر به طریقه درست مصرف بشه
پس من باور دارم که نان خیلی مقوی و سرشار از ویتامین هستش
و برای سلامتی ما مفید و ما رو هم متناسب نگه میداره
🙏🙏
پس من روز به روز وزن کم میکنم با اینکه محدودیتی در هیچ یک از مواد غذایی ندارم
و به تناسب اندام همیشگیم و حق طبیعی خودم دست پیدا میکنم