سعادت در دنیا و آخرت در گروه داشتن ایمان و عمل صالح است.
کلمه (سعادت) در لغت به معنای خوشبختی و خوشحالی است و کلمه (ایمان) به معنای آرامش جان و رهایی از هرگونه ترس و اندوه است و البته رهایی از هجوم افکار منفی است.
سعادت در دنیا و آخرت
سعادت در دنیا و آخرت در حقیقت به معنی رسیدن هر شخصی به کمال خویش با نیت آگاهانه و ارادی است. به این شکل که فرد باید تصمیم بگیرد و بخواهد که خوشبختی در دنیای مادی را تجربه کند.
این درحالی است که بسیاری از انسان ها عقیده دارند این دنیا سرای فانی و محل امتحان الهی و مواجه شدن با سختی ها و مشکلات است و هر کس در این دنیا صیر پیشه کرده و از امتحانات الهی سربلند بیرون بیاید در سرای آخرت وارد بهشت شده و طعم واقعی خوشبختی و سعادت را خواهد چشید.
با این باور احتمال اینکه فرد در این دنیا زندگی سرشار از شادی و نشاط داشته باشد و طعم خوشبختی در زندگی را تجربه کند بسیار کم خواهد بود چرا که نگرش فرد بر سخت بودن زندگی در دنیای مادی تنظیم شده است و از این رو پاسخ جهان هستی و خداوند به نگرش فرد قرار دادن او در شرایط سخت و تحمل رنج و اندوه است.
ایمان به خداوند فراتر از کلام و سخن است که بگوئیم: من به خدا ایمان دارم. ایمان واقعی، باور قطعی است که با اعتراف و پذیرش دل همراه بوده و عمل انسان بر مبنای ایمان و باور قلبی اش صورت می گیرد و مسیر زندگی فرد به گونه ای از سوی خداوند تنظیم می شود که انسان را به به تجربه ایمان واقعی به خداوند رهنمون میسازد.
عمل صالح، کاری است که با آگاهی، اندیشه و با قصد و نیت خیر انجام شود و نقطۀ مقابل «فساد و تباهی» است که بیشترین کاربرد آن، در بیان ارزش افعال و اعمال است.
واژه عمل صالح در قرآن، گاهی در مقابل فساد و گاهی در برابر زشتی و بدی به کار برده و توصیه شده است.
رابطۀ ایمان و عمل صالح
هنگامی که واژۀ «عمل صالح» در قرآن برای توصیف فعلی استفاده میشود، اغلب کنار ایمان به کار میرود و نشانگر این است که ارتباط تنگاتنگی بین آنها وجود دارد؛ طوری که هر جا ایمان باشد، در پی آن عمل صالح نیز خواهد بود.
این وابستگی، به اندازهای است که ما ایمان را با عمل صالح یا عمل صالح را با ایمان میشناسیم.
در قرآن کریم عبارت «آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ» در ۵۱ آیه و ۱۵۸ مرتبه استفاده شده است.
دربرخی آیات قرآن بیش از یک بار از این عبارت استفاده شده است و این نشان از اهمیت و ارتباط تنگاتنگ ایمان و عمل صالح دارد.
- بیگمان کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده و [با فروتنی] به سوی پروردگارشان آرام یافتند، آنان اهل بهشتند و در آن جاودانه خواهند بود
- و کسانی که ایمان آورده، و کارهای شایسته کردهاند، آنان اهل بهشتند، و در آن جاودان خواهند ماند.
- کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده و نماز بر پا داشته و زکات دادهاند، پاداش آنان نزد پروردگارشان برای آنان خواهد بود؛ و نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین میشوند.
- و اما کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، [خداوند] مزدشان را به تمامی به آنان میدهد. و خداوند، بیدادگران را دوست نمیدارد.
- و به زودی کسانی را که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، در باغهایی که از زیرِ [درختان] آن نهرها روان است درآوریم. برای همیشه در آن جاودانند، و در آنجا همسرانی پاکیزه دارند، و آنان را در سایهای پایدار درآوریم.
- اما کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، پاداششان را به تمام خواهد داد، و از فضل خود به ایشان افزونتر میبخشد.
اینها برخی از آیاتی است که عبارت ایمان و عمل صالح در آنها به کار برده شده است و نکته جالب توجه اینکه خداوند به آنان که ایمان آورده و عمل صالح انجام می دهند وعده داده که پاداش آنها را بیشتر از حق آنها خواهد داد و این نشان از اهمیت بالای داشتن عمل صالح در زندگی است.
آثار ایمان و عمل صالح
۱. آرامش روحی و روانی
ارتباط ایمان و آرامش حقیقی، غیرقابل انکار است.
قرآن، آرامش روحی را در گرو ایمان واقعی میداند و میفرماید: هرکه به خدا ایمان آورد، به دستگیرۀ محکمی چنگ زده است که گسستن برای آن نیست.
تشبیه لطیفی از این حقیقت است که انسان برای نجات از قعر درّههای مادیگری و ارتقا به بلندترین قلههای معرفت و معنویت، نیاز به وسیلهای محکم و مطمئن دارد. این وسیله، چیزی جز ایمان و عمل صالح نیست.
ایمان، بدون شک مؤثرترین شیوه و ابزار برای درمان اضطراب و فشارهای روحیست!
زیرا بین ما و خداوند، رابطهای ناگسستنی وجود دارد؛ پس اگر بندگی را اختیار کنیم و خود را تسلیم او نماییم، تمام درها به روی ما گشوده شده و آرزوهایمان تحقق خواهد یافت.
همانگونه که امواج خروشان نمیتوانند آرامش ژرفای اقیانوس را برهم زنند، دگرگونیهای سطحی زندگی نیز، نمیتوانند آرامش ما را بر هم بزنند.
ایمان به خدا، موجب میشود که انسان در برابر مشکلات دچار اضطراب نشود و همواره میکوشد با اتّکال به خدا، مشکلاتش را برطرف نماید.
۲. امیدواری
افراد باایمان، به نتایج افعال مطلوب و تلاشهای خود امید دارند.
در منطق فرد باایمان، جهان دربارۀ تلاشهای او بیطرف و بیتفاوت نیست؛ بلکه دستگاه آفرینش در راه حق، درستی، عدالت و خیرخواهی تلاش میکند.
فرد باایمان، به کمک خداوند امیدوار است و در بحرانهای زندگی و برای دستیابی به اهدافش دست یاری به سوی خدا دراز میکند،
یاد خدا را مایۀ حیات دل خویش میداند، با خدا اُنس پیدا میکند و به قلمرو آرامش و وقار گام مینهد؛ زیرا پروردگار عالم، برایش تنها پشتوانهای است که هیچ کاستی و عیبی در او نیست.
ناامیدی و حزن انسانها، از چیزی است که تعلق مادی داشته یا آن را در زمان گذشته از دست داده است؛ ولی افراد مؤمن که دلهای خود را به محبت الهی پیوند زده و خانه خود در دنیا را در حریم امن الهی برپا کردهاند، با ازدست دادن امور در گذشته یا احتمال فقدان آنها در آینده، ناامید نشده و گرد و دچار ترس و نگرانی نمی شوند.
۳. نترسیدن از غیرخدا
ایمان به خدا به قلب انسان حالتی میبخشد که اندوه و نگرانی در آن نمیماند و از غیرخدا نمیترسد؛ زیرا همۀ امکانات و همۀ هستی و قدرتها، به سبب ایمان به خداوند است و طبق فرمایش امام صادق، همۀ هستی در برابر مؤمن فروتن است؛ حتی درندگان و پرندگان.
قرآن در این باره میفرماید: آگاه باشید که اولیای خدا، نه ترس و نگرانی دارند و نه غمگین میشوند، همانان که ایمان آورده و باتقوایند.»
سرچشمۀ اصلی عزّت و همۀ عزّتها، از آن خداوند است.
مؤمن، همیشه با موجودی پیوند دارد که همۀ عوالم وجود، مسخّر او هستند؛ به همین دلیل با عزّتی که خداوند به او اعطا میکند، هم محبوب دلهاست و هم از غیرخدا نمیهراسد.
۴. محبوبیت
اگر بندهای به خداوند ایمان داشته باشد و کارهای شایسته انجام دهد، خداوند سفرۀ گستردۀ محبت خود را برای او پهن میکند و علاوه بر بهرهمندی از فضل و رحمتش، او را به قرب و سعادت خویش میرساند.
امام سجاد، در دعای ابوحمزۀ ثمالی عرضه میدارد:
«کسی که به سوی تو کوچ کرده، راهش بس نزدیک است و تو از خَلقت در حجاب نشدهای، جز آنکه کردارشان آنان را از تو میپوشاند.»
بر این اساس انسان مؤمن، به دلیل انجام عمل صالح با محبوبیت و کیمیای محبت خدا پیوند خورده و رشتۀ دوستی غیر او را گسسته است.
خداوند در قرآن می فرماید: همانا کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادهاند، به زودی خدای رحمان برای آنان محبتی در دل قرار خواهد داد.
با محبت می شود دنیا گرفت در دل خوبان دنیا جا گرفت بندهای نامرادی را گشود خانه ای مخروبه را زیبا نمود بی محبت زندگی زندان شود حسرت و کینه به دل پنهان شود
۵. استجابت دعا
«دعا»، یکی از مظاهر و حالات حقیقی نیایش آدمی به درگاه الهیست و از آنجا که ایمان به خدا و عمل صالح از ارکان دعا هستند، استجابت دعا نیز از آثار حقیقی آنهاست.
امام علی در وصیتهای به امام حسن میفرماید:
«حاجت خود را نزد او آر، به او ایمان داشته باش… و برای گرهگشایی کارهایت، او را بطلب.»
در قرآن کریم نیز آمده است: و دعای کسانی را که ایمان آورده و کارهای نیکو انجام دادهاند، اجابت میکند و از فضل خویش برآنان میافزاید و برای کافران عذابی شدید است.
۶. بخشش گناهان
از آثار و برکات اخروی ایمان و عمل صالح، برخورداری از مغفرت الهیست که شامل حال مؤمنان و صالحان میگردد.
انسان بر اثر لغزشهایی که در مدت عمر داشته است، در اندوه و نگرانی به سر میبرد و دائم دنبال انجام کارهاییست که باعث آمرزش گناهان وی گردد. از طرفی خدای غفّار، باب آمرزش را بر بندگان خویش گشوده و اسباب آسوده خاطری آنها را فراهم نموده است:
بگو ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید، از رحمت خداوند نومید نباشید که او، همۀ گناهان را میآمرزد.»
این را هم بدانید که خداوند، راههای متعددی را برای آمرزش بندگان قرار داده است؛ ولی بهترین آنها، ایمان به او و عمل صالح است.
۷. امنیت از ترس قیامت
از مهمترین آثار ایمان به خدا و انجام عمل صالح در آخرت، امنیت انسانهای مؤمن از ترسهای قیامت است و کسی که خداوند را از سر دوستیاش میپرستد، به او ایمان حقیقی دارد و کار شایسته انجام میدهد، در روز قیامت از هراس ایمن است.
در آن روز کارهای صالح مؤمنان بیپاداش نمیماند و خداوند میفرماید: و هر کس کارهای نیکو انجام دهد و مؤمن باشد، پس در آن روز از ستم و کاستی در پاداشش نترسد. منبع
منتظر خواندن نوشته های شما هستم
همراه همیشگی شما: رضا عطارروشن
محتوای آموزشی رسانه ای:
Rating 4.15 from 39 votes
با دیگران به اشتراک بگذارید تا امتیاز بگیرید!
سلام استاد صبح شما بخیر وشادی
کلمه ایمان یعنی آرامش جان و رهایی از هرگونه اندوه است و رهایی از هجوم فکر منفی چقدر قشنگ کلمه ایمان را معنی کردید و من از خداوند سپاسگزارم که من را برگزید تا این فایل آشنا شوم و بتوانم عمل صالح انجام دهم و چقدر زیبا آثار ایمان و عمل صالح را تقسیم بندی نمودید و من چقدر از معنی این جملات فاصله داشتم و خودم خبر نداشتم وچقدر درنوع تقسیم بندی آثار ایمان و عمل صالح خوب برنامه ریزی شده بود . ممنون
1- آرامش روحی و روانی : یعنی دقیقا کسی که ایمان به خداوند دارد چون یک پشتوانه قوی دارد و انسان با ایمان و اعتماد کامل و اطمینان که خداوند هرآنچه به صلاح من است انجام خواهد داد به آرامش روحی و روانی میرسد و استرس و اظطراب ندارد .
2- امیدواری : همه ما انسانها به امید زنده هستیم در همه جوانب زندگی و کسی که ایمان نداشته باشد و عمل صالح انجام ندهد هرگز به خداوند امید ندارد که شرایطش بهتر خواهد شد و نامیدی به درگاه خداوند شرک محسوب شده و از گناهان کبیره است
3- نترسیدن از خدا : وقتی ما به یقین برسیم که خداوند بهترینها را برای ما میخواهد و به دنبال عذاب کردن ما در دنیا و آخرت نیست پس ایمان و عمل صالح ما بیشتر شده و از خداوند سپاسگزاریم برای این که ما اشرف مخلوقات خلق کرده است و همیشه شکرگزار نعمتهایش هستیم
4-محبوبیت : ایمان داشتن به خدا و انجام دادن عمل صالح در بین دیگران بدون منت و چشم داشت محبوبیت برای فرد دردیدگاه دیگران به وجود میاورد که این فرد مهربان است و در مشکلات به من کمک میکند و همه او را دوست دارند و بهش احترام میگذارند
5- استجابت دعا : کسی که ایمان و عمل صالح انجام دهد و فقط به خداوند ایمان داشته باشد دعای ان فرد زودتر به استجابت خواهد رسید چون یقین دارد کسی که خیر ما را دردنیا و آخرت میخواهد فقط خود خداوند است
6- بخشش گناهان : وقتی من فقط عمل صالح انجام بدهم و به خداوند ایمان داشته باشم که گناهان من را خواهد بخشید و کارهایی که بدانم عمل صالح نیست را انجام ندهم به مراتب ایمان و عمل صالح من قویتر میشود و انسان بهتری خواهم شد که اثرات آن در جهان خواهد ماند
7- امنیت از ترس از قیامت : وقتی من به خداوند ایمان کامل داشته و عمل صالح انجام بدهم دیگر از قیامت ترسی ندارم چون با کوله باری از ثواب به آن دنیا میروم
استاد از شما بسیار ممنون هستم که دراین سایت علاوه بر متناسب شدن باورهایی را آموزش میدهید که تغییرات اساسی در سبک زندگی ما داشته باشد . انشاالله عمری با عزت در دنیا و عاقبت خیری در آخرت نصیب شما شود .